به گزارش سرویس کتابخانه «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ جنبش دانشجویی در ایران قدمتی به اندازه عمر دانشگاه و نهاد آموزش عالی دارد و نتیجه‌ی واکنش دانشجویان به مشکلات جامعه و بازتاب دغدغه‌های آنان در قبال حل معضلات است. از آنجایی که دانشجویان به‌عنوان قشر تحصیل‌کرده و فرهیخته جامعه به مناسبات اقتصادی، سیاسی اجتماعی حاکم بر جامعه حساس‌اند و به علت قرار گرفتن در دوران جوانی و اقتضائات این دوره، آرمان‌خواهی و عدالت‌طلبی از مشخصه‌های ویژه این جنبش شده است که در طول تاریخچه نسبتاً طولانی این جنبش همواره مطرح است.
تیرماه ۱۳۷۸ برگی دیگر از تاریخ انقلاب است که از کوی دانشگاه تهران آغاز شد و فضای سیاسی جامعه را دچار التهاب کرد. اما این حادثه در ۲۳ تیر ماه با حضور گسترده مردم و دانشجویان خنثی شد تا کشور دچار هرج و مرج و آشوب نشود.
بازخوانی مواضع سیاسیون در آن سال‌ها پرده از واقعیت‌های دیگری برمی‌دارد که در تحلیل جریان‌های گذشته، حال و آینده بسیار حائز اهمیت است.
در کتاب «تاریخ شفاهی جنبش دانشجویی مسلمان» که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است درباره مواضع میرحسین موسوی پس از فتنه ۱۸ تیر ۱۳۷۸ به نقل از سید نظام‌الدین موسوی (فعال دانشجویی در آن دوره) می‌خوانیم:
«۱۸ تیر حرکتی علیه نظام بود که تا آن زمان سابقه نداشت. آقا در دیدار با برخی تشکل‌‌ها فرموده بودند که نیروهای انقلاب باید زیر یک پرچم جمع شوند و همه کسانی که روی ۴ محور انقلاب، امام(ره)، نظام و ولایت‌فقیه اتفاق نظر دارند باید بین‌شان اتحاد ایجاد شود. در سطح سیاسی جریانات و گروه‌‌های ۲۷ گانه‌‌ای شکل گرفت که همان بعدها پایه شورای هماهنگی نیروهای انقلاب شد. در سطح دانشجویی هم ما تصمیم گرفتیم که برویم با افرادی که در این ۴ محور می‌گنجند صحبت کنیم و از آن‌ها دعوت کنیم که بیایند پای دفاع از انقلاب. چهره‌‌های مختلفی مد نظر بودند مثل میرحسین موسوی، مجید انصاری، عسگر اولادی، هاشمی‌رفسنجانی و ...»
نظام‌الدین موسوی در ادامه درباره دیدار تشکل‌های دانشجویی با میرحسین موسوی پس از ماجرای کوی دانشگاه می‌گوید: «دقیق یادم هست که رفتیم دیدار آقای [میرحسین] موسوی در دفترشان در خیابان پاستور (آن زمان مشاور رئیس‌جمهور بودند) و با ایشان صحبت کردیم. در این دیدار تحلیل‌مان را ارائه دادیم و مبنایش هم این بود که آنچه در فضای سیاسی کشور در ۱۸ تیر مشاهده شد با آنچه در کشور به عنوان [جریان] چپ می‌شناختیم مغایرت دارد و چیز دیگری است. از طرفی هم سال ۷۶ موسوی به دعوت انجمن اسلامی دانشکده فنی دانشگاه تهران به دانشگاه آمده بود و آنجا صریحاً بحث جامعه مدنی را مطرح کرده بود که جامعه مدنی همین انجمن‌‌ها و مساجد و هیئت‌‌ها هستند و علیه بحث توهم توطئه موضع گرفته بود که توهم توطئه، توهم نیست بلکه توطئه وجود دارد که بعد از آن امثال زیباکلام و عده‌‌ای در روزنامه‌ها علیه او موضع گرفتند که او هنوز در توهمات دوران نخست‌‌وزیری‌‌اش به سر می‌برد.
ما این مسائل را به او یادآوری کردیم که ایشان هم گفت بخشی از حرف‌‌هایتان را قبول دارم ولی آن زمان یک حرفی زد و گفت شما در تحلیل‌‌ها باید از هاشمی شروع کنید و شروع کرد بحث مفصلی را علیه آقای هاشمی مطرح کردن و اصل بحثش هم این بود که آقای هاشمی به انقلاب خیانت کرده و اگر ما بخواهیم یک نقطه انحراف در انقلاب پیدا کنیم، آن آقای هاشمی است. حتی آن زمان کُدی داد که شما بروید کتاب «توسعه و تضاد» فرامرز رفیع‌‌پور را بخوانید تا بفهمید ایشان [هاشمی] چه خیانتی کرده است. ما گفتیم این خط انحراف از دوم خرداد به وجود آمده ولی موسوی می‌گفت نه، این خط از آقای هاشمی شروع شده است.
نکته بعدی هم موضوع نهضت آزادی بود که آقای موسوی می‌گفت شاخص حضور امریکا در ایران نهضت آزادی است. هر جا و در هر حوزه‌‌ای که شما دیدید نهضت آزادی فعال است و رشد کرد، بدانید حضور امریکا در آنجا پررنگ‌‌تر شده است که ما گفتیم شما بیایید همین حرف‌‌ها را از تریبون ما در دانشگاه بگو اما ایشان جوابی که داد و من هیچ وقت یادم نمی‌‌رود این بود که: نه، من نمی‌‌آیم، چون الان حرف زدن من فریاد در بازار مسگرهاست.»
